قهوه دمی یکی از روش‌های محبوب و سنتی تهیه قهوه است که در آن آب گرم به آرامی روی قهوه آسیاب شده ریخته می‌شود و سپس مایع قهوه به طور طبیعی از فیلتر عبور کرده و در ظرف زیرین جمع می‌شود. این روش که اغلب به عنوان "Pour Over" یا "قهوه فیلتر شده" نیز شناخته می‌شود، به دلیل کنترل دقیق بر زمان تماس آب با قهوه و درجه حرارت آب، طعمی خالص‌تر و متمرکزتر ایجاد می‌کند.
اصول و نکات کلیدی تهیه قهوه دمی
انتخاب دانه قهوه
دانه‌های قهوه تازه و با کیفیت بالا برای تهیه قهوه دمی بسیار مهم هستند. دانه‌های قهوه باید به صورت یکنواخت آسیاب شوند تا از استخراج مناسب و طعم‌دهی بهینه اطمینان حاصل شود.
آسیاب قهوه
درجه آسیاب قهوه بستگی به نوع فیلتر و روش دم کردن دارد. برای روش‌های مختلف قهوه دمی، معمولاً آسیاب متوسط تا درشت توصیه می‌شود.
آب و دما
آب مورد استفاده برای تهیه قهوه دمی باید تازه و ترجیحاً فیلتر شده باشد. دمای آب نیز بسیار مهم است و باید بین 90 تا 96 درجه سانتی‌گراد (195 تا 205 درجه فارنهایت) باشد.
توزیع آب
آب باید به آرامی و به صورت یکنواخت روی قهوه ریخته شود. این کار باعث می‌شود که تمام ذرات قهوه به طور یکنواخت با آب تماس پیدا کنند و استخراج مناسبی انجام شود.
زمان دم کردن
زمان تماس آب با قهوه بسته به نوع قهوه و روش دم کردن، معمولاً بین 2 تا 4 دقیقه است. این زمان به شما اجازه می‌دهد که طعم‌های مختلف و پیچیدگی‌های موجود در دانه‌های قهوه را تجربه کنید.
روش‌های مختلف دم کردن قهوه دمی
وی60 (V60)
این روش ژاپنی از یک مخروط شیشه‌ای یا سرامیکی با فیلتر کاغذی استفاده می‌کند. آب به صورت دایره‌ای و به آرامی روی قهوه ریخته می‌شود تا استخراج یکنواختی حاصل شود.
کمکس (Chemex)
این روش از یک فیلتر کاغذی ضخیم‌تر و یک کاراف شیشه‌ای استفاده می‌کند. فیلتر ضخیم‌تر باعث می‌شود تا روغن‌ها و ذرات بیشتری در فیلتر باقی بمانند و قهوه‌ای با طعم خالص‌تر و صاف‌تر تولید شود.
کالیتا ویو (Kalita Wave)
این روش از یک فیلتر کاغذی چین‌دار و یک پایه مسطح استفاده می‌کند. طراحی پایه مسطح باعث می‌شود که آب به طور یکنواخت‌تر از قهوه عبور کند و استخراج بهتری حاصل شود.
آئرپرس (AeroPress)
این روش یک ابزار کوچک و قابل حمل است که از فشار هوا برای استخراج قهوه استفاده می‌کند. آب گرم و قهوه آسیاب شده با هم مخلوط می‌شوند و سپس با فشار هوا از فیلتر عبور می‌کنند. این روش باعث می‌شود که قهوه‌ای غلیظ و با طعمی مشابه اسپرسو تهیه شود.
ملیتا (Melitta)
این روش از یک مخروط پلاستیکی یا سرامیکی با فیلتر کاغذی استفاده می‌کند. آب به آرامی روی قهوه ریخته می‌شود تا استخراج مناسب صورت گیرد. این روش بسیار ساده و کارآمد است و برای تازه‌کارها مناسب است.
تفاوت‌های قهوه دمی و اسپرسو
قهوه دمی و اسپرسو دو روش محبوب برای تهیه قهوه هستند که تفاوت‌های اساسی در روش آماده‌سازی، طعم و تجربه کلی قهوه دارند. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها پرداخته می‌شود:
فشار آب
- قهوه دمی
در این روش، آب گرم به آرامی بر روی قهوه آسیاب شده ریخته می‌شود و به صورت طبیعی از فیلتر عبور می‌کند. این فرآیند به طور معمول تحت فشار طبیعی جاذبه انجام می‌شود.
- اسپرسو
اسپرسو با فشار بالا تهیه می‌شود؛ دستگاه اسپرسو آب را تحت فشار حدود 9 بار (یا بیشتر) از میان قهوه فشرده شده عبور می‌دهد. این فشار بالا باعث ایجاد یک لایه نازک و خامه‌ای به نام "کِرِما" بر روی سطح اسپرسو می‌شود.
زمان تهیه
- قهوه دمی
تهیه قهوه دمی معمولاً به زمان بیشتری نیاز دارد. فرآیند ریختن آب به تدریج و با حوصله انجام می‌شود و می‌تواند بین 2 تا 4 دقیقه طول بکشد.
- اسپرسو
تهیه اسپرسو بسیار سریع‌تر است و معمولاً در عرض 20 تا 30 ثانیه آماده می‌شود.
نسبت قهوه به آب
- قهوه دمی
در این روش نسبت قهوه به آب معمولاً کمتر است و مقدار بیشتری آب برای هر گرم قهوه استفاده می‌شود. این امر به ایجاد طعمی ملایم‌تر و سبک‌تر کمک می‌کند.
- اسپرسو
اسپرسو با نسبت بالاتری از قهوه به آب تهیه می‌شود، به طوری که 18 تا 20 گرم قهوه با حدود 30 میلی‌لیتر آب استخراج می‌شود. این نسبت بالاتر به طعم غلیظ‌تر و قوی‌تر منجر می‌شود.
میزان کافئین
- قهوه دمی
به دلیل زمان طولانی‌تر تماس آب با قهوه، مقدار کافئین در فنجان قهوه دمی معمولاً بیشتر است.
- اسپرسو
هرچند اسپرسو به دلیل غلظت بالاتر طعمی قوی‌تر دارد، اما مقدار کافئین در هر شات اسپرسو کمتر از یک فنجان قهوه دمی است. با این حال، به دلیل حجم کم، مصرف چند شات اسپرسو می‌تواند کافئین بیشتری نسبت به یک فنجان قهوه دمی ارائه دهد.
طعم و عطر
- قهوه دمی
عطر و طعم قهوه دمی به دلیل فرآیند آرام و فشار کم، ظریف‌تر و ملایم‌تر است. این روش به کشف طعم‌های مختلف و پیچیدگی‌های موجود در دانه‌های قهوه کمک می‌کند.
- اسپرسو
اسپرسو به دلیل فشار بالا و نسبت قهوه به آب بیشتر، طعم‌های غلیظ‌تر و قوی‌تری دارد. کرِمای تشکیل شده روی سطح اسپرسو نیز به ایجاد طعم غنی و خامه‌ای کمک می‌کند.
تجهیزات مورد نیاز
- قهوه دمی
برای تهیه قهوه دمی از ابزارهای مختلفی مانند فرنچ پرس، پور اور، آئروپرس و دستگاه‌های قهوه‌ساز قطره‌ای استفاده می‌شود. این ابزارها معمولاً ساده‌تر و ارزان‌تر هستند.
- اسپرسو
تهیه اسپرسو به دستگاه اسپرسو و تجهیزات مرتبط نیاز دارد که اغلب هزینه‌برتر و پیچیده‌تر هستند. دستگاه اسپرسو نیاز به نگهداری و تنظیمات دقیق‌تری نیز دارد.
